Արցախի Հանրապետության անվտանգության խորհրդի նախկին քարտուղար, Արցախի ազգային հերոս Վիտալի Բալասանյանը «Առավոտ» օրաթերթի իր հայտնի հարցազրույցում, անդրադառնալով հայաստանյան երկու հասարակական կազմակերպությունների՝ «Իրազեկ քաղաքացիների միավորում» ՀԿ և «Թրանսփարենսի ինթերնեյշնլ» հակակոռուպցիոն կենտրոնի կողմից Արցախի տեղական ինքնակառավարման մարմինների ընտրություններում դիտորդական առաքելություն իրականացնելուն, քաղաքական առումով շատ վտանգավոր է համարել և ասել է. «անմիջական միջամտություն է Արցախի սուվերենությանն ու Սահմանադրությանը»։ Այնուհետև, շարունակելով միտքը, Արցախի հերոսը շատ ավելի զավեշտական բան էլ է ասել. «Այդ երկու կազմակերպությունները Հայաստանում իշխանաբռնազավթման գործիքներից են...»:
Իհարկե, մենք չենք կասկածում և հարգանքով ենք վերաբերվում, որ Վիտալի Բալասանյանը պատերազմի դաշտում ռազմական հաջողություններ է ունեցել և Արցախի հերոս է դարձել, բայց պատերազմի դաշտն ու քաղաքական դաշտը տարբեր բաներ են, ինչը չի ուզում համառորեն ընդունել Արցախի հերոսը: Երբ ռազմական գործիչը քաղաքական խղճուկ կամ էլ քաղաքական գիտելիքների իսպառ բացակայության դեպքում քաղաքական մտքեր է արտահայտում, վերջում անհարմար բան է ստացվում: Վիտալի Բալասանյանն անտեղյակ քաղաքականությունից կամ պիտի լռեր կամ էլ գոնե խորհրդական ունենար և նոր ինչ-որ քաղաքական հարցերի մասին բարձրաձայներ, որ ստվերում չթողներ ռազմական հաջողությունները:
Ահա այսպես, Վիտալի Բալասանյանը հասարակական կազմակերպությունների դիտորդական առաքելությունը համարում է անմիջական միջամտություն Արցախի սուվերենությանն ու Սահմանադրությանը։ Մինչդեռ, ԼՂՀ «Ընտրական օրենսգրքի» 29-րդ հոդվածի 1-ին մասի 3-րդ կետով ասվում է, որ ընտրությունների ժամանակ դիտորդական առաքելության իրավունք ունեն Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետության և օտարերկրյա հասարակական այն կազմակերպությունները, որոնց կանոնադրական խնդիրները ներառում են ժողովրդավարության և մարդու իրավունքների պաշտպանության հարցեր, և որոնք չեն աջակցում թեկնածուներին կամ կուսակցություններին, կուսակցությունների դաշինքներին: Իսկ վերը նշված կազմակերպությունները չեն աջակցում ո՛չ կուսակցության, ո՛չ դաշինքի և ո՛չ էլ թեկնածուների, ունեն նաև դիտորդական առաքելության փորձ:
Եթե ընտրությունները տեղի են ունենալու առանց կեղծիքների, ազատ ու արդար, ապա երկրի ղեկավարներն իրենք պիտի հրավիրեն շատ դիտորդների, իսկ դիտորդները լեգիտիմացնում են ընտրությունները: Ի՞նչպես կարող են ժողովրդավարական երկրի ղեկավարներն ընտրությունների ժամանակ դեմ լինեն դիտորդների ներկայությանը:
ԼՂՀ-ում տեղի են ունեցել բազմաթիվ ընտրություններ, ընտրություններին ներկա են գտնվել բազմաթիվ տեղական և միջազգային դիտորդներ և անսասան են թողել Արցախի թե՛ սուվերենությունը, թե՛ սահմանադրությունը, և ոչ մեկի մտքով չի անցել, որ դիտորդները կարող են միջամտել ԼՂՀ սուվերենությանն ու Սահմանադրությանը: Ինքներդ էլ հասկանում եք, որ դիտորդական առաքելությունը չի կարող վտանգ ներկայացնել Արցախի ո՛չ սուվերենությանը, ո՛չ էլ սահմանադրությանը: Արցախի հերոսի անհանգստությունը հիմնավորում չունի:
Իսկ ինչ վերաբերում է Վիտալի Բալասանյանի այն հայտարարությանը, որ «Իրազեկ քաղաքացիների միավորում», «Թրանսփարենսի ինթերնեյշնլ» կազմակերպություններն եղել են իշխանաբռնազավթման գործիքներ, ապա սույնով Արցախի հերոսը հայտարարում է, որ 2018թ. Հայաստանի Հանրապետությունում իշխանազավթում է տեղի ունեցել, իսկ 2018թ Սերժ Սարգսյանը հրաժարական է տվել հանրության պահանջով, և ժողովուրդն է ձևավորել իր իշխանությունը: Հայաստանում ոչ ոք չի կարող ասել, որ 2018թ. տեղի է ունեցել իշխանազավթում, իսկ թե Արցախի հերոսը որտեղից է ենթադրում, որ իշխանազավթում է տեղի ունեցել, անհասկանալի է: Վերջին քսան տարում առաջին անգամ ձևավորվել է լեգիտիմ իշխանություն, ինչը դուր չի եկել Արցախի հերոսին:
Ջավահիր Այվազյան