Հայաստանում գյուղատնտեսության ոլորտում այս տարի անկում է արձանագրվել։ ՀՀ վիճակագրական կոմիտեի տվյալներով՝ գյուղատնտեսության համախառն արտադրանքի ծավալներն այս տարվա առաջին կիսամյակում 2018 թվականի նույն ժամանակահատվածի համեմատ նվազել են 7.4 տոկոսով:
Վիճակագրության ներկայացրած տվյալներին «Ագրարագյուղացիական միավորում» ՀԿ նախագահ Հրաչ Բերբերյանը թերահավատորեն է մոտենում: Իր ուսումնասիրությունները ցույց են տալիս, որ գյուղատնտեսության ոլորտում անկումը կազմում է մոտ 10 տոկոս՝ հատկապես պտղի, խաղողի, ցորենի, կարտոֆիլի արտադրության, անասնապահության ոլորտներում: Նրա դիտարկմամբ՝ բոլոր ուղղություններով ծանր վիճակ է:
Բույսերի պահպանության խնդիր ունենք
Առաջին հերթին գյուղատնտեսության ոլորտում գրանցված անկումը անբարենպաստ եղանակային պայմանների պատճառով էր: Երկրորդն, ըստ Հրաչ Բերբերյանի, սխալ կառավարման: Այս տարի քիչ էր ծիրանի բերքը:
«Անձրևների պատճառով փոշոտում չեղավ, որի հետևանքով բերքը քիչ էր: Անցյալ տարվա համեմատ ծիրանի բերքը 30 տոկոսով պակաս էր»,- «ՉԻ»-ի հետ զրույցում նշեց գյուղատնտեսը:
Դեղձը լավ վիճակում էր, նախանձելի չէր խաղողը: Բերքատվության ցուցանիշը նվազել էր: Ըստ վիճակագրական տվյալների՝ խաղողի բերքը մոտ 30 000 տոննայով նախորդ տարվանից պակաս էր:
«Պատճառը գրանցված հիվանդություններն էին՝ սնկային հիվանդություններ կային»,- հավելեց նա:
Քիչ էր նաև լոլիկի բերքը: Հրաչ Բերբերյանի խոսքով՝ քանի դեռ լոլիկի ցեցի դեմ պայքար չի տարվում, խնդիրը լինելու է նաև մյուս տարի:
«Մի պետություն, որ չի կարողանում մորմազգիների ցեցի դեմ պայքարել, էլ ի՞նչ եք ուզում: 3 անգամ փողեր մսխվեցին ցեցի դեմ պայքարի ծրագրի վրա, բայց արդյունք չեղավ»,- նկատում է փորձագետը:
Նախորդ տարվա համեմատ նաև կարտոֆիլի ցանքատարածությունների թիվն է և՛ կրճատվել, և՛ քիչ էլ բերք է ստացվել: Բերբերյանի հաշվարկով՝ բերքի 10 տոկոս անկում է եղել: Գյուղացին սերմի խնդիր է ունեցել: Ցորենի դեպքում էլ նույնն է:
«Ցորենն է շատ վատ վիճակում: Կտեսնեք՝ ինչքան ցանքատարածություն է պակասել: Սերմ չունի գյուղացին»,- վրդովվեց նա:
Հանրապետությունում այսօր մեծ թափով զարգանում են ջերմոցային տնտեսությունները: Բերբերյանը փաստում է՝ ջերմատները ժամանակակից տեխնոլոգիաներով են կառուցվում, բայց դա հարցի լուծում չէ: Երբ հայկական լոլիկը Ռուսաստանի Դաշնության շուկա է մտնում, չի կարողանում մրցակցել թուրքականի հետ: Հարևան երկրում լոլիկներն աճեցվում են առանց ջեռուցման՝ պոլիէթիլենային ծածկի տակ, իսկ հայ արտադրողը ջեռուցման համար հսկայական գումար է ծախսում, որ լոլիկ մշակի: Արդյունքում էլ հայկական լոլիկը գնային առումով չի կարողանում պայքարել թուրքականի դեմ:
«Ագրարագյուղացիական միավորում» ՀԿ նախագահը շեշտում է, որ այսօր բույսերի պահպանության լուրջ խնդիրներ ունենք: Հիվանդությունների դեմ ժամանակին բուժում չի կատարվում:
«Պետական ծրագրերով մենք բյուջեից հատկացումներ ենք անում սրսկումների համար: Արդյո՞ք այդ գումարներն էֆեկտիվ են ծախսվում, չեմ կարող ասել»,- ասաց մեր զրուցակիցը:
Խոտը թանկացել է
Անասնապահության ոլորտում էլ է անկում՝ խոշոր եղջերավորների գլխաքանակն է կրճատվել: Գյուղատնտեսի դիտարկմամբ՝ անասնակերի խնդիր կար:
«Մի հակ խոտը դարձել է 1000-1300 դրամ: Տավարի միսն արդեն թանկացել է, անասնակերի պակաս կար, և մարդիկ անասուններին վերացրեցին: Նոր տարվա շեմին միսն ավելի կթանկանա»,- մատնանշեց նա:
Մանր եղջերավոր անասունների թիվն էլ է նվազել: Բերբերյանն անարդյունավետ է համարում կառավարության ոչխարաբուծության զարգացման ծրագիրը:
«Նկարած ծրագրեր են: 30000 գլուխ ներկրելու համար ցածր տոկոսով վարկ են տալիս՝ փոխանակ աջակցեն տեղական արտադրողին: Խթանում են առևտուրը, ոչ թե գյուղատնտեսությունը: Կառավարության ներկայացրած տվյալներով մեկ տարվա մեջ 19 000 տոննա ոչխարի միս է արտադրվել, մենք այդքան գլխաքանակ չունենք»,-եզրափակեց նա:
Մանյա Պողոսյան