Կամա-ակամա օր ու գիշեր բոլորիս է հասանելի նախկինների դեռևս հզոր քարոզչամեքենայով տարածվող մերժվածներից շատերի ատելության դայլայլը, ըստ էության, հեղափոխությանը սատարած հասարակության մեծամասնության դեմ: Սակայն ձեռագրերն իսկապես չեն այրվում: «Չորրորդ իշխանությունը» Մարտի 1-ի ողբերգական իրադարձություններից օրեր անց հարցում էր անցկացրել նախկին «ազգընտիրների» շրջանում, որը ներկայացնում ենք ստորև:
«ՉԻ», թիվ 737, Մարտի 28, 2008 թ.
Այս օրերին բոլոր պատգամավորների շփումները միմյանց հետ սկսում և ավարտվում են միևնույն հարցադրմամբ` «Բա ինչ ա՞ լինելու սրա վերջը»: Բնականաբար, նրանցից շատերին հետաքրքրում է ոչ այնքան երկրի ու հասարակության վիճակը, որքան սեփական պաշտոնների «անձեռնմխելիությունն» ու անձնական կարողության ապահովագրումը անցանկալի զարգացումներից: Իսկ ինչո՞վ էին զբաղված ժողովրդի ընտրյալները, ասենք, մարտի 1-ին, երբ ժողովուրդը դուրս էր եկել հրապարակ պայքարելու իր իրավունքների և ազատությունների համար: Հենց այդ հարցով էլ դիմեցինք ԱԺ պատգամավորներին. «Որտեղ էիք Դուք` ազգընտիրներդ, մարտի 1-ին»: Ստորև ներկայացնում ենք նրանց պատասխաններն առանց մեկնաբանության:
Գալուստ Սահակյան, ՀՀԿ
- Ժողովուրդ հասկացությունը չի կարելի մասնավորեցնել: Ժողովրդի հետ էի:
- Որտե՞ղ էիք:
- Ամեն օր, ամեն ժամ ժողովրդի հետ: Առավոտյան կուսակցությունում էի, հետո գնացի ընկերոջս բարեկամի մահվան հետ կապված ցավակցելու: Հետո վերադարձել եմ:
- Երեկոյան ի՞նչ էիք անում:
- Կուսակցությունում էի:
Արմեն Պուրտոյան, ՀՀԿ
- Քաղաքում էի:
- Քաղաքում` որտե՞ղ:
- Տեղում էի, գնացել էի, որ ինչ-որ բանով կարողանամ կանխել, այն էլ` չեղավ:
- Այսինքն` դեսպանատների մոտ էի՞ք:
- Ընդեղ գնացի, բայց այնքան խիտ էր, չկարողացա մտնել: Չստացվեց:
- Բայց ի՞նչ առաքելությամբ էիք գնացել այնտեղ:
- Հանդարտեցնելու:
- Բա հետո ո՞ւր գնացիք:
- Գնացի իմ տարածք:
- Էրեբունի՞:
- Այո:
- Էրեբունիում ի՞նչ էիք անում:
- Ուշի-ուշով հետևում էի, թե ի՞նչ է լինելու:
- Այսինքն` կողքից հետևողի դերում էիք:
- Չէ. ինչո՞ւ: Ոչ թե միայն հետևում էի, այլ ուզում էի կանխել, որ բռնություններ չլինեն:
- Կոնկրետ ի՞նչ քայլեր ձեռնարկեցիք:
- Այն մարդիկ, ովքեր ինձ մոտիկ էին` հանդարտացնում էի: Ժողովրդից ում կարողանում էի` հանդարտության կոչ էի անում: Ասում էի, որ նմանատիպ բաներ չի կարելի անել:
Լևոն Սարգսյան (Ալրաղացի Լյով), ՀՀԿ
- Պարոն Սարգսյան, Ձեզ մի հարց կարելի՞ է:
- Շմայսին հարցրեք` կպատասխանի:
- Իր տե՞ղը, թե՞ նա նաև Ձեր տեղը կարող է պատասխանել:
- Սաղիս տեղն էլ ինքն ա պատասխանելու:
- Այդ դեպքում, պարոն Մովսիսյան (Շմայս, ՀՀԿ), ինչ էիք անում մարտի 1-ին, որտե՞ղ էիք:
- Որտեղ որ պետությունն ա եղել, ընդեղ էլ մենք ենք եղել:
- Որտե՞ղ էր պետությունը:
- Պետականության կողքին. գիշերը արտահերթ նիստ էր, և մենք այստեղ էինք` Ազգային ժողովում:
- Հետո՞:
- Հետո, քյաչալ պետո, դե գնա հիմա:
- Ուրի՞շ:
Ռուբեն Հայրապետյան (Նեմեց Ռուբո), ՀՀԿ
- Հարց տալ մի հատ սովորեք, նոր մասնագիտությամբ զբաղվեք:
- Դուք էլ բան ունե՞ք ասելու, պարոն Հայրապետյան: Դուք որտե՞ղ էիք այդ օրը, երբ քաղաքացիներին ծեծում և սպանում էին:
- Ծը:
- Բայց ի՞նչ կա ծպպացնելու:
- Ափսոս շատ պուճուր երեխա ես, թե չէ մի երկու բան կասեի... գնա, էլի:
- Ընդամենը:
- Ազիզ ջան, ի՞նչ ես ուզում:
- Հարցիս պատասխանեք կամ ասեք` չեմ պատասխանում:
- Պարտավոր եմ ես քո հարցին պատասխանե՞լ: Քեզ հինգ անգամ ասի` չեմ պատասխանում: Խի՞ ես կանգնել գլխիս վերևը. մենք խոսում ենք, իսկ դու հարցրե՞լ ես` կարելի ա, թե՞ չէ:
- Ես հարցրեցի նախապես:
- Իսկ ես ասեցի` ոչ: Ինչի՞ ես հիմա կանգնել ըստեղ: էթիկայի կանոններ կան. ես ասեցի` մենք իրեքով խոսում ենք, դու խի էս էկել խառնվում մեր խոսակցության մեջ:
- Ես աշխատում եմ:
- Դե աշխատում ես, գնա, աշխատելու ժամանակ կգաս` կաշխատես:
- Ես հիմա եմ աշխատանքի մեջ:
- Դու խոմ շառ չե՞ս, թող գնա ստեղից: Հարց ես տալիս, ասում եմ` չեմ պատասխանի. հիմա թող գնա ստեղից, ի՞նչ ես ուզում` վայ:
- Վայ, վայ:
Վահե Հակոբյան, ՀՀԿ
- Ես ժողովրդի հետ էի:
- Որտե՞ղ:
- Սյունիքում. Քաջարանում:
- Բա ինչո՞ւ չեկաք Երևան` ժողովրդին ոստիկանությունից պաշտպանելու:
- Ոստիկանությունը ժողովրդին պաշտպանում էր:
Գոհար Վեզիրյան